Akıl ve Duygu - 11 (Timur Otaran, 9 Mayıs 2017)

Holistik Düşünce Temelli Görüngeden Duygular ve Akıl

1. Duyguların, doğuştan gelenleri genellikle evrimle uyumlu iken, sonradan kazanılmış olanları, usdan daha çok, toplumsal kabuller ile uyumludur.  

Biyolojik ve sosyal alandan gelen veriler, ağırlıkları oranında, zihinsel sistem içinde holistik olarak değerlendirilir ve sonuçta, etik kurallarla uyumlu bir çıktı ile kültürel geri besleme gerçekleşmiş olur.

2. Duygular/görüşler/bilgiler, doğal ve toplumsal çevre içinde üretilirken, onların kişisel olanı ile gurubun diğer üyelerine ait olanı arasında kesin ve belirgin bir ayrım oluşmaz. 

Doğal ve sosyal çevre ile mücadele içinde gerçekleşen zihinsel üretimin sahipliğinin tek bir yere/şeye/kişiye indirgenememesi, onun holistik karakterinin gereğidir.  

3. Aksine olan yaygın inanca karşın, evrim içinde, ne usun önceliği, ne de sürekli bir mutluluk hedefi vardır. 

Evrimde ilk gelişen ve ona yardım eden us değil, duygulardır. Sürekli mutluluk, evrimsel çabayı gereksiz kılacağından, biyolojik temel ile uyumsuz bir sosyal beklentidir. 

4. İyi bir yasam için doğru olanı bulma çabasında, duygular nereye gidileceğini gösterirken, usun görevi bunun nasıl olabileceğini bulmaktır.  

İki karşıt uçta yer alan, aklın araçsallık ve ereksellik işlevlerinden araçsal olanı, duygusal olanın ereği doğrultusunda onunla diyalektik ilişki içinde çalışır. İyi bir yaşam için doğru olanın bulunması, us ile duyguların, doğal ve sosyal çevreyi de içine alan holistik sentezi ile mümkündür.  

Timur Otaran (9 Mayıs 2017)